Kuna domowa – Kamionka

Fot: kunanastrychu.pl

Zamieszkuje Europę i Azję, z tym że nie występuje w Skandynawii i na Wyspach Brytyjskich.

Najchętniej zamieszkuje lasy liściaste w pobliżu osad i miejscowości oraz wszelkie zabudowania. Zajmuje stare dziuple, sterty gałęzi, dobrze czuje się w stodołach i komórkach. W miastach często mieszka na strychach.

W okresie lata może odbywać dłuższe wędrówki, jednak zimą zawsze wraca w pobliże ludzkich osad i zabudowań. Jest bardzo przywiązana do swojego terytorium. Teren swojego areału znakuje wydzieliną gruczołów zapachowych, moczem i odchodami.

To gatunek synantropijny – czyli gatunek zwierząt, które nauczyły się żyć na jednym terenie z ludźmi, podobnie jak szczury, czy bociany.

Ma ciało o długości około 50 cm, ogon 25 cm, masa ciała od 1 do 2 kg. Sylwetka smukła i wydłużona.

Futro szarobrązowe lub szaro kasztanowe z wełnistym białym podbiciem. Bardzo podobna do kuny leśnej, z tą różnicą, iż ma zabarwiony na czerwono nos, a na podgardlu wyraźna biała plama, która w dolnej części rozwidla się i przechodzi na przednie łapy.  Na podstawie łap nie ma też owłosienia. Ogon stanowi około połowy długości jej ciała.

Wszystkie zmysły ma doskonale rozwinięte. Wzór zębowy: 3 1 4 1/ 3 1 4 2. Dorosła kuna ma 38 zębów.

Ruja przypada na lipiec i sierpień, czasem rozpoczyna się w czerwcu. U kun występuje tzw. ciąża przedłużona (utajona). Po zapłodnieniu, zarodek nie rozwija się aż do stycznia – lutego. Miot rzucany jest zawsze w zabudowaniach lub w ich pobliżu, najczęściej na strychach.

Młode przychodzą na świat wiosną. W kwietniu lub w maju samica rodzi od 3 do 7 młodych. Są one ślepe i niedołężne. Oczy otwierają dopiero po pięciu tygodniach.

Po tym czasie młode (niedokunki) opuszczają gniazdo, jednak przy matce pozostają aż do jesieni. Dojrzałość płciową osiągają w drugim roku życia.

Fot: kunanastrychu.pl

Kuny są wszystkożerne, ale jako drapieżnik preferują pokarm mięsny. Są aktywne głównie nocą. Wybór rewiru ma wpływ na dietę. Wyróżnić możemy dużą zmienność sezonową pokarmu. Latem i jesienią żywi się głównie owocami, zimą i wiosną je drobne gryzonie, ptaki, resztki pożywienia ludzi.

Niestety może powodować straty w pobliżu farm, potrafi także poprzegryzać przewody elektryczne w samochodach

Straszna bałaganiara, w jej schronieniach pełno jest resztek ofiar i odchodów. Zazwyczaj wędruje skokami, więc trop kuny jest charakterystyczny – dwójkowe odbicia łapek.

Jej liczebność w Polsce szacuje się na około 76 tys. sztuk.

Polowanie

Kuna domowa nie ma większego znaczenia dla gospodarki łowieckiej

Spotkanie kuny to najczęściej przypadek. Kuna jako drapieżnik chętnie podchodzi na woń padliny. Można użyć też sztucznych środków wabiących.

Okresy polowań:

  • Od 1 wrzesień do 31 marzec
  • na terenach obwodów łowieckich, w których występuje głuszec lub cietrzew – na kuny polujemy przez cały rok;

Broń do polowań na kuny:

  • O lufach gwintowanych – sztucer, ekspres, kniejówka, dryling – myśliwska amunicja półpłaszczowa o energii pocisku nie mniejszej niż 1.000 J w odległości 100 m od wylotu lufy. Wystarczą mniejsze kalibry kulowe .222 Rem, .223 Rem, 5,6×50, 5,6×57. Pocisków pełno płaszczowych przy tak małych zwierzętach powinno się unikać.
  • Gładkolufowa – jednorurka, dubeltówka, bok, dryling, kniejówka – amunicja śrutowa, ze śrutem o średnicy do 4,5 mm, jednak zdecydowanie wystarczy śrut o średnicy 2,75 – 3 mm.

Wystarczą uprawnienia podstawowe. Trofeum stanowi futro.

Gołąb grzywacz

Fot: ekologia.pl

W Polsce pospolity gatunek lęgowy i przelotny, spotykany na terenie całego kraju. Jest największym z rodzimych gołębi i jedynym łownym.

Zasiedla niewielkie, prześwietlone lasy liściaste i mieszane, skraje dużych kompleksów leśnych, zadrzewienia i remizy śródpolne, ale przede wszystkim parki i ogrody na terenach miejskich.

Długość do 45 cm, rozpiętość skrzydeł 75 cm, masa 0,6 kg.

Ma szaroniebieskie ubarwienie z lekkim brunatnym odcieniem i metalicznym połyskiem. Dziób pomarańczowoczerwony.

Charakterystyczne dla grzywacza są białe plamy na szyi poniżej głowy (młode gołębie jej nie mają)

W locie dodatkowo dobrze widoczne są: biała plama na krawędzi skrzydła i ciemna przepaska na końcu ogona. Ten gatunek można również rozpoznać po odgłosie klaskania w momencie zrywania się do lotu (uderzania o siebie skrzydeł).

U tego gatunku nie występuje dymorfizm płciowy.

Ptaki rozpoczynają toki wczesną wiosną po powrocie z zimowisk. Samce zabiegają o zainteresowanie samic nadymając się przed nimi, rozkładając wachlarzowato ogon i wykonując loty tokowe podczas których głośno klaszczą skrzydłami, a następnie lądują obok wybranej partnerki.

Gniazdowanie trwa od kwietnia do lipca. Samica najczęściej znosi 2 jaja i wysiaduje je przez 16 – 17 dni. Wyprowadzane są zazwyczaj dwa lęgi w ciągu roku, jednakże w przypadku utraty pierwszych lęgów mogą być one powtórzone.

Gniazda są budowane z luźno ułożonych gałązek, bez wyściółki. Jaja wysiadują oboje rodzice. Pisklęta pozostają w gnieździe około miesiąca, później samica wyprowadza następny lęg.

Odżywiają się pokarmem roślinnym – nasiona, jagody, owoce, warzywa, ziarna zbóż.

Po okresie lęgów zbierają się w duże stada i intensywnie żerują na polach. We wrześniu i październiku zaczynają odloty na zimowiska.

Polowanie

Głównie na zlotach i przelotach, zwykle przy okazji polowań na inne ptactwo.

Ptaki te lubią odpoczywać na dużych drzewach, na skrajach lasów lub na pojedynczym drzewie wśród pól

Dobra jest więc zasiadka, z dobrym maskowaniem lub w czatowni. Mają doskonały wzrok co praktycznie wyklucza polowanie z podchodu. Przydają się bałwanki – trafiony pierwszy gołąb może także służyć za bałwanka.

Broń gładkolufowa – śrut o średnicy 2,5 mm (nr 6)

Okresy polowań:

  • Od 15 sierpnia do 30 listopada

Gęś Zbożowa

Fot: ptakiozdobne.pl

Do Polski zlatuje jesienią i zimą, zaś miejsca gniazdowania ma na północy Skandynawii i Rosji. Zimują głównie w Zachodniej Polsce.

Nie jest więc w naszym kraju gatunkiem lęgowym. Jest za to najliczniejszą z gęsi przelatujących przez nasz kraj.

W okresie zimowania przeważnie bytuje na polach uprawnych, gdzie żywi się oziminami oraz ziarnami pozostałymi na ścierniskach.

Długość do 90 cm, rozpiętość skrzydeł do 170 cm, masa do 3,9 kg. Brak u tego gatunku wyraźnego dymorfizmu płciowego, samiec jest nieznacznie większy od samicy.

Upierzenie ma podobne do gęgawy, jednakże upierzenie jest znacznie ciemniejsze.

Od gęgawy różni się dziobem i paznokciem – mają pomarańczową przepaskę na czarnym dziobie  

Fot: ptakiozdobne.pl

Polowanie

Na gęsi poluje się na ciągach i przelotach (z zasiadki na trasie) oraz na żerowiskach. Można też polować z czatowni lub z podchodu co jest niemałym wyzwaniem. Najlepsze efekty daje polowanie z wykorzystaniem bałwanków i za pomocą wabika. Koniecznie trzeba mieć dobrego aportera.

Broń gładkolufowa, śrut nr 2-0 o średnicy 3,5 mm do 4,0 mm.

Okresy polowań:

  • Od 1 września do 21 grudnia
  • Na terenach województw: zachodniopomorskiego, lubuskiego, wielkopolskiego i dolnośląskiego od 1 września do 31 stycznia.

Muflon

Fot: deviantart.com

Jest to żyjąca w Europie dzika owca.

Muflon jest zwierzęciem przypominającym owcę domową – krępy tułów, krótkie nogi, wyglądem wyróżniają go jednak dużo większe, zakręcone rogi – ślimy. Mogą one osiągać imponujące rozmiary, nawet do 80 – 90 cm. Nie są one też zrzucane tak jak ma to miejsce u jeleniowatych.

Długość ciała zwierzęcia dochodzi do około 120 – 130 cm, wysokość w kłębie do 75 cm. Masa ciała tryków

Sierść muflona zwana runem lub suknią latem jest rudawo-brunatna, natomiast zimą brunatno-brązowa przy czym u tryków widoczne jest siodło – żółto-białawe plamy na bokach. Ogólnie może mieć różne odcienie brązu, z tym, że na grzbiecie jest zdecydowanie ciemniejsza. Pysk podobnie jak spód ciała, wewnętrzna strona nóg oraz lustro są również koloru żółto-białawego. U owiec suknia jest nieco jaśniejsza – latem jasnobrązowa, zimą ciemnobrązowa.

Cechą charakterystyczną muflona jest również masywny kark porośnięty grzywą

Ślimy wyrastają tylko trykom, są skręcone w bok i do tyłu, doskonale na nich widać karby przyrostów rocznych. Co roku na przełomie listopada i grudnia przyrost rogów jest zatrzymywany i w tym czasie powstaje charakterystyczny roczny krąg (zgrubienie) – karb (pierścienie). Wiek tryka określa się właśnie po ilości karbów na ślimach. W 4 miesiącu życia pojawiają się guzowate wyrostki na łbach, które rosną do około dziewiątego roku życia muflona.

Muflon posiada gruczoły zapachowe przy odbycie, między racicami oraz przy wymionach u owiec.

Wzór zębowy muflona: 0 0 3 3 / 3 1 3 3.

Ojczyzną muflona są dwie śródziemnomorskie wyspy – Korsyka i Sardynia. Ok. roku 1732 po raz pierwszy sprowadzono muflona do Europy (w okolice Wiednia), natomiast do Polski po raz pierwszy introdukowano muflona w roku 1901 w okolice Dolnego Śląska i tam też żyje największa populacja zwierzęcia w Polsce.

Fot: blog.spy-optic.pl

Muflon jest zwierzęciem osiadłym, preferującym tereny polne i lasy górskie. Pierwotnie jego naturalnym biotopem były skaliste, górskie obszary z gęstym krzewiastym podszytem. Zimą muflony schodziły w doliny, latem natomiast udawały się w wyższe partie gór. Krępa i silna budowa ciała jest stosowana do poruszania się w trudnych skalistych warunkach, w czym pomagają też kopyta przystosowane do twardego podłoża. Zwierzę potrafi się jednak świetnie dostosować do warunków nizinnych.

Najbardziej preferowanym przez muflona pokarmem są soczyste, aromatyczne rośliny. W skład jego diety wchodzą: trawy (ok. 70%), liście drzew i krzewów (ok. 15%) oraz krzewinki (ok. 10%). Pozostałą część diety stanowią nasiona i owoce. Muflon nie jest wybredny jeśli chodzi o pożywienie, zimą zazwyczaj żywi się trawami, latem – są to głównie byliny.

Fot: huntertools.pl

Ruja u muflona przypada na miesiące – październik, listopad oraz grudzień – zależnie od regionu oraz wielkości kierdla – stada. Owca nosi płód przez ok 5-6 miesięcy. Na przełomie marca i kwietnia owca koci się i przychodzi na świat zazwyczaj jedno jagnię lub dwa jagnięta. Okres laktacji trwa do około 6 miesięcy. Jagnięta chodzą u boku matki przez ok. rok. Dojrzałość płciową uzyskują po 1,5 roku.

Muflon żyje w kierdlach, w których skład wchodzi ok. 4-6 osobników, jedynie stare osobniki poruszają sie pojedynczo. Stado tryków prowadzi najsilniejszy, dominujący baran, natomiast kierdle owiec z jagniętami prowadzone są przez najstarszą i najbardziej doświadczoną owcę przewodnicę.

W zimę muflony gromadzą się w większe stada ok. 13-19 sztuk. U muflonów w przeciwieństwie do jeleni nie tworzą się kierdle rujne. Tryk wyszukuje owcę, następnie przed zapędzeniem jej w ustronne miejsce i kopulacją ociera się o nią, oblizuje, a także dotyka nosem. Owca jest rujna przez ok 1,5 dnia. Wielokrotnie dochodzi do walk o owcę między baranami. Po krótkim rozbiegu tryki uderzają się rogami wydając w ten sposób trzask słyszalny ze stosunkowo dużych odległości. Pokonany samiec zazwyczaj ucieka z pola walki przegoniony przez zwycięzcę.

Do najlepiej rozwiniętych zmysłów muflona należą: wzrok, słuch, węch oraz smak. Jest zatem zwierzęciem czujnym i płochliwym. Muflon potrafi się obronić przed mniejszymi drapieżnikami jak np. lis tupiąc, przed większymi jak np. wilk ratuje się ucieczką. Zwierzęta te szybko biegają i doskonale skaczą pokonując przeszkody terenowe.

Tryki podobnie jak owce i jagnięta prowadzą raczej dzienny tryb życia, szczególnie tam gdzie mają spokój – przez cały dzień żerując, od czasu do czasu robiąc sobie krótkie przerwy.

Okresy polowań

  • Tryki – od 1 października do końca lutego
  • Owce i jagnięta – od 1 października do 15 stycznia

Na muflony poluje się indywidualnie i zbiorowo, przy użyciu broni gwintowanej i gładkolufowej.

  • Broń gwintowana – amunicja półpłaszczowa o min. Energii 2.000 J w odległości 100 metrów od wylotu lufy. Dobrze sprawdzają się kalibry od 6,5 x 57 do 308 Win.
  • Wykorzystanie broni gładkolufowej zakłada stosowanie myśliwskich pocisków kulowych typu breneka.

Chociaż do polowania na tryki nie są wymagane uprawnienia selekcjonera, to i tak myśliwy musi stosować się do zasad selekcji ustalonych przez Naczelną Radę Łowiecką, a po polowaniu przedstawić Komisji trofeum dla oceny prawidłowości odstrzału

Zasady selekcji:

  • Stabilna populacja 1:1,5 na korzyść owiec.
  • Jeden dojrzały tryk w wieku ponad 3 lata będzie przypadał na max. 5 owiec zdolnych do rozrodu.
  • Zagęszczenie 30-60 osobników na 1.000 ha powierzchni leśnej obwodu.
  • Przyrost zrealizowany wynosi od 25 do 35% wiosennego stanu populacji.
  • Pozyskanie zwierzyny w grupach płciowych powinno przedstawiać się następująco: 35 – 45 % tryki, do 35 – 40% owce i do 20% jagnięta.

W grupie tryków do celów selekcji wyróżnia się trzy klasy wieku. Wiek owiec i barana można ocenić na podstawie tzw. maski, czyli siwienia części twarzowej głowy. Im dany osobnik starszy, tym siwizna postępuje dalej.

W 2015 roku w Polsce populacja muflonów wynosiła 2.904 sztuki. W sezonie 2014/2015 pozyskanie wynosiło 285 sztuk.