Odstrzał redukcyjny

Odstrzały redukcyjne są możliwe przede wszystkim w przypadku nadmiernego zagęszczenia populacji zwierząt łownych zagrażających trwałości lasów.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 Prawa łowieckiego:

Art. 45. 1. W przypadku nadmiernego zagęszczenia zwierzyny, zagrażającego trwałości lasów, nadleśniczy działający z upoważnienia dyrektora regionalnej dyrekcji Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe po zasięgnięciu opinii Polskiego Związku Łowieckiego wydaje decyzję administracyjną nakazującą dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego wykonanie odłowu lub odstrzału redukcyjnego zwierzyny.”

Odstrzały redukcyjne w parkach narodowych mogą być realizowane na podstawie decyzji dyrektora parku narodowego, a w rezerwatach przyrody na podstawie decyzji dyrektora ochrony środowiska.

Odstrzały redukcyjne mogą być wykonywane wyłącznie z broni myśliwskiej przez osoby upoważnione do polowań z zachowaniem przepisów dotyczących polowań (okresy ochronne, zasady selekcji itd.)

W tym przypadku dobrem chronionym jest jednak stan lasów, a nie bezpieczeństwo sanitarne zwierząt hodowanych przez człowieka ani gospodarka hodowlana.

Odstrzał redukcyjny przeprowadzany na podstawie cytowanego przepisu może dotyczyć tylko gatunków zwierząt dzikich niszczących las, a więc żywiących się roślinami

Cytowany przepis nie może być więc podstawą do zwiększonego ani tym bardziej masowego odstrzału ani odłowu wilków, bobrów ani dzików motywowanego chęcią zapobieżenia albo zwalczenia afrykańskiego pomoru świń.

Odstrzały redukcyjne na terenach obwodów łowickich odbywają się na podstawie decyzji nadleśniczego działającego z upoważnienia dyrektora RDLP nakazującej dzierżawcy bądź zarządcy dokonanie odstrzału.

W pewnych przypadkach także starosta może nakazać odstrzał lub odłów zwierzyny. Zgodnie z art. 45 ust 3 Prawa łowieckiego:

Art. 45. 3. W przypadku szczególnego zagrożenia w prawidłowym funkcjonowaniu obiektów produkcyjnych i użyteczności publicznej przez zwierzynę, starosta, w porozumieniu z Polskim Związkiem Łowieckim, może wydać decyzję o odłowie lub odstrzale redukcyjnym zwierzyny.

W tym przypadku dobrem chronionym jest funkcjonowanie obiektu produkcyjnego lub obiektu użyteczności publicznej, np. lotniska, a nie jest nim i nie może być zdrowie zwierząt gospodarskich ani gospodarka hodowlana. Cytowane przepisy nie mogą być więc podstawą do zwiększonego ani tym bardziej masowego odstrzału ani odłowu wilków, bobrów ani dzików, a innych przepisów 4 regulujących te kwestię w ustawie w zasadzie nie ma.

Zgoda na odstrzał redukcyjny może być wydana także w przypadku konieczności:

  • Regulacji struktury płci lub struktury wieku danego gatunku.
  • Wyeliminowania zwierzyny z terenów zamieszkałych przez ludzi.

Gatunki inwazyjne

Fot: werandacountry.pl

Ministerstwo Środowiska przygotowało projekt ustawy o gatunkach obcych. Ustanawia ona m.in. zasady zarządzania inwazyjnymi gatunkami obcymi, czy ograniczenia dotyczące uwalniania do środowiska oraz przemieszczania w nim gatunków obcych.

Minister Środowiska określi również inwazyjne gatunki obce stwarzające zagrożenie dla Polski, również te podlegające obowiązkowi eliminacji oraz uznane za rozpowszechnione na szeroką skalę.

Inwazyjny gatunek obcy – oznacza gatunek obcy, którego wprowadzenie lub rozprzestrzenianie się zagraża – jak stwierdzono – bioróżnorodności i powiązanym usługom ekosystemowym lub oddziałuje na nie w niepożądany sposób.

Najistotniejsze jest to, że część z tych gatunków będzie wyszczególniona do eliminacji w drodze łowieckiej, głównie w ramach polowań, ale również odstrzałów i odłowów.

W celu osiągnięcia powyższych założeń wprowadzono zmiany do ustawy – Prawo łowieckie.

Po pierwsze dodaje się artykuł 3a wskazując, że wspomniana wcześniej ochrona (i zachowanie różnorodności) zwierząt łownych polega na eliminowaniu inwazyjnych gatunków obcych wyszczególnionych we właściwym rozporządzeniu, nazwanych dla potrzeb Prawa łowieckiego „gatunkami niepożądanymi”.

Gatunki takie będą mogły być eliminowane przez cały rok, czyli w odniesieniu do nich nie obowiązywałyby żadne okresy ochronne

Nie będą również podlegały planowaniu łowieckiemu. Wystarczy, że myśliwy będzie posiadał ważne upoważnienie do wykonywania polowania indywidualnego i będzie mógł na jego podstawie eliminować wszystkie gatunki niepożądane, i to w dowolnej liczbie.

Nawet jeżeli do tej pory nie były one stwierdzone w danym obwodzie łowieckim. Fakt ten trzeba będzie odnotować zarówno w upoważnieniu, jak i w książce ewidencji myśliwych na polowaniu indywidualnym.

Fot: zopzlowtarnow.pl

Liczbę zaobserwowanych i wyeliminowanych osobników gatunków niepożądanych trzeba będzie co roku zawierać w rocznym planie łowieckim w części sprawozdawczej za ubiegły łowiecki rok gospodarczy. Pozwoli to na realizowanie obowiązku raportowania przez kraje członkowskie zwalczania obcych gatunków inwazyjnych do Komisji Europejskiej.

Wsiedlanie zwierząt łownych uznawanych za gatunki obce (ale nie inwazyjne), wymagać będzie uzyskania zgody Ministra Środowiska. Organ ten wyda pozytywną decyzję, jeżeli nie będzie to szkodliwe dla rodzimych gatunków i siedlisk przyrodniczych.

Warto tutaj zauważyć, że gatunkiem obcym i licznie wsiedlanym w nasze łowiska jest bażant

Jest to szczególnie istotne, bo gatunek ten jest zwolniony z ustawowego obowiązku uzyskania zgody Ministra Środowiska na chów i hodowlę do celów badań naukowych, dydaktyki, eksportu w stanie żywym oraz, najważniejsze, do wsiedleń.

Hodowca zamierzający hodować bażanty do wsiedleń dalej nie będzie musiał uzyskiwać stosownej zgody, ale dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego przed wsiedleniem już stosowną zgodę od Ministra Środowiska będzie zmuszony uzyskać.

Warto o tym pamiętać, bo w przeciwnym razie grozić będzie kara aresztu albo grzywny

Projekt przewiduje ułatwienia dla sokolników. Zrezygnowano z konieczności uzyskiwania zgody Ministra Środowiska na polowanie z ptakiem łowczym. Pomysł ten należy ocenić pozytywnie, bo dla sokolników jest to zbędne obciążenie administracyjne. Skoro ptaki łowcze należą do gatunków chronionych i samo już ich posiadanie wymaga posiadania stosownych zezwoleń organów ochrony przyrody, to niezrozumiałe jest uzyskiwanie jeszcze jednej decyzji administracyjnej. Jeżeli eliminacja gatunków niepożądanych ma odbywać się również przy użyciu ptaków łowczych, to nie można do tego działania zniechęcać, zmuszając do częstszych kontaktów z urzędem.

Fot: ptakiozdobne.pl

Projekt trafi teraz do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych. Później zajmą się nim parlamentarzyści w Sejmie i Senacie. W wyniku ewentualnych uwagi i poprawek, ostateczny kształt ustawy może się różnić od zmian opisanych powyżej.

Niezależnie od powyższego, na skutek wejścia w życie ustawy i przygotowywaniu do niej rozporządzenia z listami IAS należy się spodziewać, że równolegle konieczne będzie procedowanie rozporządzenia Ministra Środowiska określającego listę zwierząt łownych, która okroi się o wspomniane inwazyjne gatunki obce. Pomimo tego, dalej będzie można na nie polować, ale w dużo łatwiejszy sposób, bo bez planowania poziomu odstrzału w rocznych planach łowieckich i konieczności posiadania danego gatunku w odstrzale.

Dodatkowo, myśliwi będą mogli w ramach polowań eliminować dotychczas zupełnie nieznane gatunki zwierząt. Potencjalnie na tej liście mogą się znaleźć gęsi: bernikla kanadyjska, sterniczka jamajska, gęsiówka egipska; wiewiórka szara, papuga aleksandretta obrożna, mangusta złocista czy ostronos rudy.

Gatunki obce:

  • Daniel
  • Jeleń sika
  • Muflon
  • Norka amerykańska
  • Szop pracz
  • Jenot
  • Dziki królik
  • Piżmak
  • Bażant

Źródło: pzlow.pl

Rodzaje uprawnień niezbędnych do wykonywania polowania

  • Podstawowe – zwierzęta łowne, z wyjątkiem samców zwierzyny płowej.
  • Selekcjonerskie – wszystkie zwierzęta łowne.
  • Sokolnicze – przy pomocy ptaków łowczych.

warunki ich uzyskania

Podstawowe

  • Należy obyć roczny staż łowiecki.
  • Przejść szkolenie Polskiego Związku Łowieckiego.
  • Zdać egzamin przed komisją powołaną przez PZŁ.

Selekcjonerskie

  • Należy posiadać uprawnienia podstawowe przez okres minimum 3 lat.
  • Przejść szkolenie Polskiego Związku Łowieckiego.
  • Zdać egzamin przed komisją powołaną przez PZŁ.

Sokolnicze

  • Należy posiadać uprawnienia podstawowe.
  • Przejść szkolenie Polskiego Związku Łowieckiego.
  • Zdać egzamin przed komisją powołaną przez PZŁ.

Uprawnienia do wykonywania polowania wygasają o ile zainteresowany w okresie 5 lat od ich nabycia nie uzyskał członkostwa Polskiego Związku Łowieckiego lub też wygasają po upływie 5 lat do ustania członkostwa w Polskim Związku Łowieckim.

Staż kandydacki

Trwa co najmniej rok od chwili wpisania do rejestru stażysty. Zasady jego odbywania określa statut PZŁ oraz uchwała Naczelnej Rady Łowieckiej.

Z odbycia stażu zwolnieni są:

  • Osoby posiadające wyższe lub średnie wykształcenie leśne.
  • Osoby posiadające inne wykształcenie wyższe o specjalności łowieckiej.
  • Osoby posiadające uprawnienia do wykonywania polowań w innym państwie.
  • Ci co wcześniej utracili członkowstwo w PZŁ.
  • Strażnicy łowieccy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę nie krócej niż 2 lata.

Staż obejmuje:

  • Zapoznanie się z urządzeniami łowieckimi.
  • Zapoznanie się z zasadami zagospodarowania łowisk i ochrony zwierzyny, środowiskiem jej bytowania, w tym udział w dokarmianiu i innych pracach na terenie łowisk, np. zbieranie wnyków, inwentaryzacja zwierzyny, szacowanie szkód.
  • Zapoznanie się z zasadami gospodarki populacjami zwierząt łownych.
  • Szkolenie z zakresu bezpieczeństwa posługiwania się myśliwską bronią śrutową i kulową oraz zapoznanie się z podstawami strzelectwa myśliwskiego.
  • Zapoznanie się z podstawami kynologii łowieckiej.
  • Udział w polowaniach, w tym jako naganka.
  • Przeszkolenie z zakresu postępowania z pozyskaną zwierzyną.

Od stażysty nie wolno żądać jakichkolwiek świadczeń finansowych lub rzeczowych. Nie trzeba ubiegać się o członkostwo w kole, w którym ukończyło się staż – może być to inne koło.