Jeleń sika, inaczej zwany jest też jeleniem plamistym. Posturą ciała przypomina jelenia szlachetnego, jednak wielkością zbliżony jest do daniela, do którego jest podobny. Długość ciała od 125 cm do 150 cm, wysokość w kłębie wynosi 85 cm. Masa ciała – byki do 50 kg, łanie są mniejsze.
Jeleń sika nie jest gatunkiem rodzimym. Pochodzi ze wschodniej Azji – Chiny Mandżuria, Korea i Japonia. Do Polski sprowadzono go podobnie jak daniela jako zwierzę parkowe na przełomie XIX i XX wieku. Największe skupiska jelenia sika w Polsce występują na Śląsku, w okolicach Pszczyny oraz w województwie warmińsko-mazurskim, niedaleko Elbląga, a także w rejonie Pasłęka i Braniewa.
Latem, suknia u osobników dorosłych jest rudawo-brunatna z drobnymi żółtawo białymi plamkami na bokach i grzbiecie. Zimą suknia ciemnieje jest koloru ciemno brunatnego, a cętki stają się mniej widoczne. U byków z wiekiem coraz bardziej widoczna jest na szyi grzywa.
Podobnie jak u jelenia szlachetnego na tylnych badylach poniżej stawu skokowego widoczne są jasne plamki pokrywające gruczoły metatarsalne zwane też gruczołami piętowymi.
Ciele po urodzeniu jest również barwy rudawej z biało-żółtymi plamkami.
Głowa mała, świece duże z widocznymi rowkami łzowymi. Łyżki duże i bardzo ruchliwe. Wzdłuż grzbietu przebiega wyraźniejsza ciemniejsza pręga. Podbrzusze i wewnętrzne strony cienkich ale mocnych badyli są białe – zdecydowanie jaśniejsze od reszty sukni.
Badyle zakończone racicami, powyżej których wyrastają szpile, usytuowane na tyle wysoko, że w spokojnym tropie nie odbijają się wcale, widoczne są dopiero w tropie gonnym (w biegu).
Na zadzie widoczne białe lustro z ciemną obwódką, kwiat jelenia sika jest wyraźny, biały z czarną pręgą po środku długości ok 20-25cm.
W Polsce jeleń sika zmienia suknię 2 razy w roku pod koniec maja z zimowej na letnią oraz we wrześniu – październiku z letniej na zimową.
Byk co roku nakłada poroże, jednak nie tak okazałe jak jeleń szlachetny. W ósmym miesiącu u byka jelenia sika wykształcają się możdżenie, na których w drugim roku życia nakładane jest zazwyczaj poroże szpicaka – krótkie tyki długości ok. 10-15 cm. W trzecim roku typową formą jest również szpicak jednak tyki u takiego byka są dłuższe i grubsze z wyraźną różą. W czwartym roku życia byk osadza poroże szóstaka bądź słabego ósmaka. U dojrzałych byków przybiera ono formę ósmaka, rzadziej dziesiątaka, a tylko wyjątkowo dwunastaka. Poroże zrzucane jest w marcu lub kwietniu. Wycieranie następuje z końcem sierpnia i we wrześniu.
Jeleń sika ma 34 zęby. Wzór zębowy 0 1 3 3 / 3 1 3 3
Najbardziej sprzyjającym środowiskiem dla jelenia sika są gęste lasy liściaste i mieszane, obfite w runo i podszyt, zbiorniki wodne i mokradła. Bardzo preferowane jest również otoczenie łąk. Nie wymaga dużych kompleksów leśnych. Dobrze aklimatyzuje się również w parkach. Jelen sika żywi sie zarówno pędami – gałązkami drzew i krzewów, korą, pączkami, jak i trawami oraz ziołami.
W Polsce rykowisko jelenia sika zwane gwizdowiskiem przypada na przełom września i października – czasem trwa nawet do końca listopada. W okresie godowym byk gwiżdże najintensywniej po zmroku, gdyż właśnie wtedy następuje dobowy szczyt aktywności tego gatunku. Po raz pierwszy byki biorą udział w rui w wieku 3-4 lat.
Łanie osiągają dojrzałość płciowa w drugim roku życia, pierwsze ciele rodzą w trzecim roku życia. Byk stadny zazwyczaj gromadzi harem rujnych łań, lecz czasami zdarza się, że łanie wybierane są pojedynczo z chmary. Co ciekawe byki jelenia sika są bardzo wrogo nastawione do byków jelenia szlachetnego i często zdarza się, że w łowiskach gdzie współwystępują są przeganiane. Okres ciąży u łań trwa ok. 7-8 miesięcy.
Cielęta przychodzą na świat na przełomie maja i czerwca. Łania rodzi zazwyczaj jedno, czasem dwa cielaki. Laktacja trwa ok. 3-4 miesięcy.
Poza okresem godowym jeleń sika żyje w jednopłciowych chmarach, których liczebność w Polsce jest niewielka ok. 2-7 sztuk.
Byki przez większość roku przebywają w męskich chmarach gdzie można wyróżnić pewne statusy socjalne – byki dominujące, byki podporządkowane, migranty oraz niedojrzałe chłysty. Co ciekawe, czasami byki jelenia sika tworzą zimą wspólne chmary wraz z bykami jelenia szlachetnego. Przy łaniach pozostają jedynie cielęta, wspólnie tworzą rodzinne chamry liczące 8-12 sztuk.
Ma doskonale rozwinięty wzrok – szczególnie wyczulony na ruch – słuch oraz węch. Wolno żyjący jest bardzo ostrożny i unika kontaktu z człowiekiem. Wydaje ostrzegawcze dość wysokie dźwięki podobne do świstu kozicy jednak o nieco silniejszym natężeniu.
Okresy polowań
- Byki, łanie, cielęta – od 1 października do 15 stycznia
Zasady selekcji:
- Stabilna populacja 1:1 lub 1:1,2 na korzyść łań – np. 10 byków, do 10 – 12 łań.
- Przyrost zrealizowany wynosi od 20 do 35% wiosennego stanu populacji i zależy od wielu czynników, takich jak presja drapieżników, srogiej zimy, kłusownictwa itp.
- Pozyskanie zwierzyny w grupach płciowych powinno przedstawiać się następująco: 40 % byki, 40% łanie i 20% cielęta.
Obecnie w Polsce jest ich około 300 – 350 sztuk.
Wymogi te zostały określone w Regulaminie prób i konkursów pracy psów myśliwskich opracowanym przez Zespół Komisji Kynologicznej Naczelnej Rady Łowieckiej.