Gatunki inwazyjne

Fot: werandacountry.pl

Ministerstwo Środowiska przygotowało projekt ustawy o gatunkach obcych. Ustanawia ona m.in. zasady zarządzania inwazyjnymi gatunkami obcymi, czy ograniczenia dotyczące uwalniania do środowiska oraz przemieszczania w nim gatunków obcych.

Minister Środowiska określi również inwazyjne gatunki obce stwarzające zagrożenie dla Polski, również te podlegające obowiązkowi eliminacji oraz uznane za rozpowszechnione na szeroką skalę.

Inwazyjny gatunek obcy – oznacza gatunek obcy, którego wprowadzenie lub rozprzestrzenianie się zagraża – jak stwierdzono – bioróżnorodności i powiązanym usługom ekosystemowym lub oddziałuje na nie w niepożądany sposób.

Najistotniejsze jest to, że część z tych gatunków będzie wyszczególniona do eliminacji w drodze łowieckiej, głównie w ramach polowań, ale również odstrzałów i odłowów.

W celu osiągnięcia powyższych założeń wprowadzono zmiany do ustawy – Prawo łowieckie.

Po pierwsze dodaje się artykuł 3a wskazując, że wspomniana wcześniej ochrona (i zachowanie różnorodności) zwierząt łownych polega na eliminowaniu inwazyjnych gatunków obcych wyszczególnionych we właściwym rozporządzeniu, nazwanych dla potrzeb Prawa łowieckiego „gatunkami niepożądanymi”.

Gatunki takie będą mogły być eliminowane przez cały rok, czyli w odniesieniu do nich nie obowiązywałyby żadne okresy ochronne

Nie będą również podlegały planowaniu łowieckiemu. Wystarczy, że myśliwy będzie posiadał ważne upoważnienie do wykonywania polowania indywidualnego i będzie mógł na jego podstawie eliminować wszystkie gatunki niepożądane, i to w dowolnej liczbie.

Nawet jeżeli do tej pory nie były one stwierdzone w danym obwodzie łowieckim. Fakt ten trzeba będzie odnotować zarówno w upoważnieniu, jak i w książce ewidencji myśliwych na polowaniu indywidualnym.

Fot: zopzlowtarnow.pl

Liczbę zaobserwowanych i wyeliminowanych osobników gatunków niepożądanych trzeba będzie co roku zawierać w rocznym planie łowieckim w części sprawozdawczej za ubiegły łowiecki rok gospodarczy. Pozwoli to na realizowanie obowiązku raportowania przez kraje członkowskie zwalczania obcych gatunków inwazyjnych do Komisji Europejskiej.

Wsiedlanie zwierząt łownych uznawanych za gatunki obce (ale nie inwazyjne), wymagać będzie uzyskania zgody Ministra Środowiska. Organ ten wyda pozytywną decyzję, jeżeli nie będzie to szkodliwe dla rodzimych gatunków i siedlisk przyrodniczych.

Warto tutaj zauważyć, że gatunkiem obcym i licznie wsiedlanym w nasze łowiska jest bażant

Jest to szczególnie istotne, bo gatunek ten jest zwolniony z ustawowego obowiązku uzyskania zgody Ministra Środowiska na chów i hodowlę do celów badań naukowych, dydaktyki, eksportu w stanie żywym oraz, najważniejsze, do wsiedleń.

Hodowca zamierzający hodować bażanty do wsiedleń dalej nie będzie musiał uzyskiwać stosownej zgody, ale dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego przed wsiedleniem już stosowną zgodę od Ministra Środowiska będzie zmuszony uzyskać.

Warto o tym pamiętać, bo w przeciwnym razie grozić będzie kara aresztu albo grzywny

Projekt przewiduje ułatwienia dla sokolników. Zrezygnowano z konieczności uzyskiwania zgody Ministra Środowiska na polowanie z ptakiem łowczym. Pomysł ten należy ocenić pozytywnie, bo dla sokolników jest to zbędne obciążenie administracyjne. Skoro ptaki łowcze należą do gatunków chronionych i samo już ich posiadanie wymaga posiadania stosownych zezwoleń organów ochrony przyrody, to niezrozumiałe jest uzyskiwanie jeszcze jednej decyzji administracyjnej. Jeżeli eliminacja gatunków niepożądanych ma odbywać się również przy użyciu ptaków łowczych, to nie można do tego działania zniechęcać, zmuszając do częstszych kontaktów z urzędem.

Fot: ptakiozdobne.pl

Projekt trafi teraz do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych. Później zajmą się nim parlamentarzyści w Sejmie i Senacie. W wyniku ewentualnych uwagi i poprawek, ostateczny kształt ustawy może się różnić od zmian opisanych powyżej.

Niezależnie od powyższego, na skutek wejścia w życie ustawy i przygotowywaniu do niej rozporządzenia z listami IAS należy się spodziewać, że równolegle konieczne będzie procedowanie rozporządzenia Ministra Środowiska określającego listę zwierząt łownych, która okroi się o wspomniane inwazyjne gatunki obce. Pomimo tego, dalej będzie można na nie polować, ale w dużo łatwiejszy sposób, bo bez planowania poziomu odstrzału w rocznych planach łowieckich i konieczności posiadania danego gatunku w odstrzale.

Dodatkowo, myśliwi będą mogli w ramach polowań eliminować dotychczas zupełnie nieznane gatunki zwierząt. Potencjalnie na tej liście mogą się znaleźć gęsi: bernikla kanadyjska, sterniczka jamajska, gęsiówka egipska; wiewiórka szara, papuga aleksandretta obrożna, mangusta złocista czy ostronos rudy.

Gatunki obce:

  • Daniel
  • Jeleń sika
  • Muflon
  • Norka amerykańska
  • Szop pracz
  • Jenot
  • Dziki królik
  • Piżmak
  • Bażant

Źródło: pzlow.pl

Myłkus

Fot: fotmann.galeria.ekologia.pl

To samiec zwierzyny płowej o wyraźnie zniekształconym porożu.

Nazwa, podobnie jak całe słownictwo gwary myśliwskiej powstało w okresie średniowiecza, gdy polowanie było integralną częścią ludzkiego życia i miało o wiele większe znaczenie niż dziś.

Myłkus pochodzi najprawdopodobniej od staropolskiego „myłka” czyli po prostu od „pomyłka”. Inaczej, tłumacząc dosłownie jest to „pomylony jeleń” – nieprawidłowy, inny niż normalny. W skutek tworzenia skrótów myślowych, neologizmów itd – zrodził się „myłkus”, czyli „myleniec” a po naszemu – „pomyleniec”.

Naszych przodków nie obchodziła za bardzo kondycja jeleni i ich poroża, które były po prostu pozyskanym materiałem produkcyjnym. Tradycja trofeów z poroża to raczej XVIII – XIX wiek. Wcześniej to był po prostu materiał na guziki, oprawy broni, do ozdoby przedmiotów i ich wytwarzania. Nikt by nie marnował dość cennego materiału na wieszanie na ścianie. Natomiast byli bardzo wrażliwi na odstępstwa od normy. I wszystkie takie przypadki starali się określać w swoim słownictwie.

Fot: fotopuchalski.pl

Poroże myłkusa przyjmuje rozmaite formy m.in:

  • szydlarza – tyki w kształcie ostrego szydła, bez odnóg (jest to często forma poroża wstecznego),
  • korkociągu – tyki skręcone na kształt sprężyny, wiecznego widłaka – trwała właściwość organizmu na skutek zdegenerowania,
  • perukarza – całkowity brak tyk, natomiast w ich miejscu jest duża, gruba, porowata narośl, której kozioł nie zrzuca (jest ona stale pokryta scypułą). Peruka jest naroślą na górze głowy pomiędzy uszami albo rozlewającą się w dół głowy,
  • baranich rogów,
  • jednotykowość i wielotykowość.

Przyczyny zniekształcenia poroża mogą być bardzo różne:

  • pasożyty skóry, płuc, żołądka, jelit lub wątroby,
  • zaburzenia w gospodarce wapnem w okresie wzrostu poroża,
  • brak hormonów na skutek uszkodzenia jąder (na skutek choroby lub uszkodzenia),
  • zakłócenia przemiany materii,
  • mechaniczne uszkodzenia w czasie wzrostu poroża (uszkodzenia możdżenia czy czaszki),
  • odmrożenia parostków w scypule,
  • zła jakością pokarmu w czasie zimy (czyli w czasie budowy poroża) lub w czasie przewlekłych chorób, nawet tych pasożytniczych.

Rodzaje uprawnień niezbędnych do wykonywania polowania

  • Podstawowe – zwierzęta łowne, z wyjątkiem samców zwierzyny płowej.
  • Selekcjonerskie – wszystkie zwierzęta łowne.
  • Sokolnicze – przy pomocy ptaków łowczych.

warunki ich uzyskania

Podstawowe

  • Należy obyć roczny staż łowiecki.
  • Przejść szkolenie Polskiego Związku Łowieckiego.
  • Zdać egzamin przed komisją powołaną przez PZŁ.

Selekcjonerskie

  • Należy posiadać uprawnienia podstawowe przez okres minimum 3 lat.
  • Przejść szkolenie Polskiego Związku Łowieckiego.
  • Zdać egzamin przed komisją powołaną przez PZŁ.

Sokolnicze

  • Należy posiadać uprawnienia podstawowe.
  • Przejść szkolenie Polskiego Związku Łowieckiego.
  • Zdać egzamin przed komisją powołaną przez PZŁ.

Uprawnienia do wykonywania polowania wygasają o ile zainteresowany w okresie 5 lat od ich nabycia nie uzyskał członkostwa Polskiego Związku Łowieckiego lub też wygasają po upływie 5 lat do ustania członkostwa w Polskim Związku Łowieckim.

Jarząbek

Fot: BirdWatching.pl

Występuje w strefie lasów większej części Euroazji. W Polsce niezbyt licznie w Sudetach, Karpatach i rejonach północno – wschodnich.

Preferuje lasy mieszane ze świerkiem i jodłą, z podszytem z leszczyny, brzozy i olchy oraz runem z krzewinkami jagód.

Posiada ciało o długości do 40 cm, rozpiętość skrzydeł do 60 cm. Masa 0,35 – 0,45 kg. Dymorfizm płciowy jest mało wyraźny.

Upierzenie na grzbiecie szaro rdzawe z poprzecznymi, ciemniejszymi prążkami. Samca (koguta) wyróżnia ubarwienie podgardla – czarne z białą obwódką. Pióra na głowie tworzą niewielki czubek. Od podgardla w kierunku grzbietu przechodzi biała pręga. Na ogonie występuje czarna, poprzeczna przepaska. Na podbrzuszu upierzenie jest jaśniejsze z licznymi rdzawymi i czarnymi plamkami. Podgardle samic (kur) jest szare, poprzecznie prążkowane, bez czarnej przepaski na ogonie.

Toki wiosenne odbywają się w marcu. Są to jednak toki pozorne, ponieważ ptaki dobierają się w pary już we wrześniu podczas właściwych toków jesiennych. Wiosną ewentualnie może dochodzić do kojarzenia par, które utraciły partnerów.

To ptaki monogamiczne. W czasie toków koguty wabiąc kury wydają charakterystyczne dźwięki przypominające gwizdanie. Stroszą przy tym pióra przechadzając się po ziemi lub po gałęzi. Po dobraniu się pary spędzają ze sobą jesień i zimę broniąc swojego terytorium przed innymi ptakami.

Prowadzą bardzo skryty tryb życia, trudno je zaobserwować w naturze

W połowie kwietnia jarząbki składają w płytkich gniazdach na ziemi, wysłanych suchymi liśćmi, trawami i piórami 7 – 11 jaj, które wysiadują przez 25 dni. Pisklęta są zagniazdownikami i wkrótce po wykluciu opuszczają gniazdo. Pierwsze upierzenie mają rudobrązowe, bez wyraźnych ciemniejszych plam. Po 10 – 14 dniach są już lotne, a pod koniec lata całkowicie samodzielne.

Fot: Medianauka.pl

Ich dieta jest bardzo zróżnicowana i zależna od pory roku i miejsca bytowania: jarzębina, owoce jałowca, żołędzie, nasiona i pączki drzew, owady, larwy, owoce runa leśnego oraz delikatne części  roślin.

Jesienią całkowita masa upierzenia może stanowić 20 proc. ogólnej masy ciała

Na terenie lęgowym powinny mieć dostęp do wody oraz piaszczyste miejsca, w których mogą zażywać suchych kąpieli.

Polowanie

Indywidualne z wabikiem lub psem.

Można strzelać wyłącznie do ptaków niebędących w locie

Broń gładkolufowa, śrut o średnicy 2,25 lub 2,5 mm (nr 7 i 6)

Okresy polowań:

  • Od 1 wrzesień do 30 listopad