Autor: Robert Klimowicz
Gończy polski
Stara polska rasa psów gończych, zapomniana i odtworzona w połowie ubiegłego wieku.
To lekki pies o zwartej i sprężystej budowie. Psy tej rasy mają 55 – 59 cm wysokości w kłębie, suki są mniejsze – 50 – 55 cm.
Na ogół maja czarne lub czekoladowe umaszczenie z podpaleniami. Krótki włos nie wymaga specjalnej pielęgnacji.
Używany jest głównie do polowań na dziki i lisy. Jak wszystkie gończe ma świetny dolny wiatr, więc doskonale sprawdza się jako tropowiec i posokowiec. Większość gończych polskich lubi pływać i chętnie aportuje.
Jako, że jest dość nieufny wobec obcych, czasem wykorzystywany jest do stróżowania. I o ile w stosunku do obcych większość gończych okazuje rezerwę, choć nie są agresywne, to garną się do osób zaprzyjaźnionych – przepadają za pieszczotami.
Energiczny, reaguje szybko i zdecydowanie. Nie jest jakoś specjalnie trudny w układaniu, choć może sprawiać pewne problemy początkującym opiekunom. Dotyczy to zwłaszcza samców. Wymagają odpowiedzialnego i konsekwentnego prowadzenia – kiedy wyczują słabość właściciela, mogą stać się nieposłuszne, agresywne i niszczycielskie. Są bardzo podatne na szkolenie, ale nie w formie przymusu.
Gończy polski jest silny i wytrwały. Uwielbia spacery, niezależnie od pogody i pory roku. Jest odporny na różne warunki atmosferyczne i może mieszkać w budzie. W ogóle chętnie przebywa na powietrzu. Może pracować w najtrudniejszych warunkach terenowych i nie przeszkadza mu gruba pokrywa śniegu.
Tchórz zwyczajny
Występuje w całej Europie z wyjątkiem jej północnych krańców. W Polsce w całym kraju ma dobre warunki bytowania.
Zamieszkuje tereny leśne, zadrzewienia, zakrzewienia w pobliżu akwenów. Jako zwierzę synantropijne często spotykany w pobliżu ludzkich siedzib. W odróżnieniu od kuny kamionki zamieszkuje dolne części budynków – piwnice, szopy, budynki gospodarskie.
Może wykorzystywać kilka miejsc służących mu za schronienie. Czasem kopie nory lub korzysta z nor króliczych. Unika otwartych przestrzeni.
Długość ciała do 45 cm, ogon ok. 15 cm, masa 1,5 kg. Samica jest zawsze mniejsza.
Futro na zewnątrz ciemnobrązowe z pod którego przebijają włosy o kremowym odcieniu. Na grzbiecie wyraźnie ciemniejsze, na bokach rozjaśnia się. Spód ciała, ogon i łapki czarne. Wargi, okolice nosa, boki głowy i końcówki uszu białe.
Głowa mała, szyja stosunkowo długa, tułów wydłużony na niskich łapach – typowy dla łasicowatych.
W okolicach odbytu usytuowane są silnie rozwinięte gruczoły zapachowe, z których wydzielina znaczy teren lub skutecznie broni przed napastnikiem.
Wzór zębowy: 3 1 3 1 / 3 1 3 2. Dorosły osobnik ma 34 zęby.
Ruja w marcu lub w kwietniu, czasem przedłuża się aż do czerwca. Po 40 dniach ciąży samica rzuca w dobrze ukrytej jamie lub norze miot złożony z 3 do 8 młodych. Są początkowo ślepe, głuche i niedołężne, całkowicie zdane na opiekę matki. Po około 3 tygodniach otwierają oczy. Mlekiem karmione do 2 miesiąca życia, później zaczynają pobierać pokarm mięsny. Usamodzielniają się po około 3 miesiącach, choć do jesieni mogą przebywać w rodzinnych grupach i wspólnie polować. Od jesieni zaczynają samotny tryb życia. Dojrzałość płciową osiągają w 9 miesiącu życia.
Tchórz jest wszystkożerny: drobne ssaki, gryzonie, ptaki, gady, płazy, owady, ryby, ale także np. owoce. Potrafi chować zdobycz, która ma w nadmiarze, aby zjeść ją w przyszłości.
Aktywny głównie nocą. Zimą, w czasie mrozów, zwykle pozostają w ukryciu, chętnie wyszukują wówczas kryjówki w budynkach gospodarczych. Tchórz dobrze pływa, sprawnie porusza się po ziemi i po drzewach.
Ich wrogami są psy, lisy i ptaki drapieżne. Tchórz żyje przeciętnie 5 – 6 lat.
Polowanie
Na tchórze poluje się zazwyczaj przez przypadek, przy okazji innych polowań, chyba że wyrządza straty w hodowli drobiu. Wówczas poluje się z zasiadki lub wabi zapachem.
Do polowań powinno używać się wyłącznie broni gładkolufowej i amunicji śrutowej.
Okresy polowań:
- Od 1 wrzesień do 31 marzec
- na terenach obwodów łowieckich, w których występuje głuszec lub cietrzew – na tchórze polujemy przez cały rok;
W Polsce liczebność tchórza systematycznie spada, obecnie szacuje się, iż populacja liczy między 10 tys sztuk, a 27 tys sztuk.
Odstrzał redukcyjny
Odstrzały redukcyjne są możliwe przede wszystkim w przypadku nadmiernego zagęszczenia populacji zwierząt łownych zagrażających trwałości lasów.
Zgodnie z art. 45 ust. 1 Prawa łowieckiego:
„Art. 45. 1. W przypadku nadmiernego zagęszczenia zwierzyny, zagrażającego trwałości lasów, nadleśniczy działający z upoważnienia dyrektora regionalnej dyrekcji Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe po zasięgnięciu opinii Polskiego Związku Łowieckiego wydaje decyzję administracyjną nakazującą dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego wykonanie odłowu lub odstrzału redukcyjnego zwierzyny.”
Odstrzały redukcyjne w parkach narodowych mogą być realizowane na podstawie decyzji dyrektora parku narodowego, a w rezerwatach przyrody na podstawie decyzji dyrektora ochrony środowiska.
Odstrzały redukcyjne mogą być wykonywane wyłącznie z broni myśliwskiej przez osoby upoważnione do polowań z zachowaniem przepisów dotyczących polowań (okresy ochronne, zasady selekcji itd.)
W tym przypadku dobrem chronionym jest jednak stan lasów, a nie bezpieczeństwo sanitarne zwierząt hodowanych przez człowieka ani gospodarka hodowlana.
Cytowany przepis nie może być więc podstawą do zwiększonego ani tym bardziej masowego odstrzału ani odłowu wilków, bobrów ani dzików motywowanego chęcią zapobieżenia albo zwalczenia afrykańskiego pomoru świń.
Odstrzały redukcyjne na terenach obwodów łowickich odbywają się na podstawie decyzji nadleśniczego działającego z upoważnienia dyrektora RDLP nakazującej dzierżawcy bądź zarządcy dokonanie odstrzału.
W pewnych przypadkach także starosta może nakazać odstrzał lub odłów zwierzyny. Zgodnie z art. 45 ust 3 Prawa łowieckiego:
„Art. 45. 3. W przypadku szczególnego zagrożenia w prawidłowym funkcjonowaniu obiektów produkcyjnych i użyteczności publicznej przez zwierzynę, starosta, w porozumieniu z Polskim Związkiem Łowieckim, może wydać decyzję o odłowie lub odstrzale redukcyjnym zwierzyny.”
W tym przypadku dobrem chronionym jest funkcjonowanie obiektu produkcyjnego lub obiektu użyteczności publicznej, np. lotniska, a nie jest nim i nie może być zdrowie zwierząt gospodarskich ani gospodarka hodowlana. Cytowane przepisy nie mogą być więc podstawą do zwiększonego ani tym bardziej masowego odstrzału ani odłowu wilków, bobrów ani dzików, a innych przepisów 4 regulujących te kwestię w ustawie w zasadzie nie ma.
Zgoda na odstrzał redukcyjny może być wydana także w przypadku konieczności:
- Regulacji struktury płci lub struktury wieku danego gatunku.
- Wyeliminowania zwierzyny z terenów zamieszkałych przez ludzi.