Fot: BirdWatching.pl
Występuje w strefie lasów większej części Euroazji. W Polsce niezbyt licznie w Sudetach, Karpatach i rejonach północno – wschodnich.
Preferuje lasy mieszane ze świerkiem i jodłą, z podszytem z leszczyny, brzozy i olchy oraz runem z krzewinkami jagód.
Posiada ciało o długości do 40 cm, rozpiętość skrzydeł do 60 cm. Masa 0,35 – 0,45 kg. Dymorfizm płciowy jest mało wyraźny.
Upierzenie na grzbiecie szaro rdzawe z poprzecznymi, ciemniejszymi prążkami. Samca (koguta) wyróżnia ubarwienie podgardla – czarne z białą obwódką. Pióra na głowie tworzą niewielki czubek. Od podgardla w kierunku grzbietu przechodzi biała pręga. Na ogonie występuje czarna, poprzeczna przepaska. Na podbrzuszu upierzenie jest jaśniejsze z licznymi rdzawymi i czarnymi plamkami. Podgardle samic (kur) jest szare, poprzecznie prążkowane, bez czarnej przepaski na ogonie.
Toki wiosenne odbywają się w marcu. Są to jednak toki pozorne, ponieważ ptaki dobierają się w pary już we wrześniu podczas właściwych toków jesiennych. Wiosną ewentualnie może dochodzić do kojarzenia par, które utraciły partnerów.
To ptaki monogamiczne. W czasie toków koguty wabiąc kury wydają charakterystyczne dźwięki przypominające gwizdanie. Stroszą przy tym pióra przechadzając się po ziemi lub po gałęzi. Po dobraniu się pary spędzają ze sobą jesień i zimę broniąc swojego terytorium przed innymi ptakami.
W połowie kwietnia jarząbki składają w płytkich gniazdach na ziemi, wysłanych suchymi liśćmi, trawami i piórami 7 – 11 jaj, które wysiadują przez 25 dni. Pisklęta są zagniazdownikami i wkrótce po wykluciu opuszczają gniazdo. Pierwsze upierzenie mają rudobrązowe, bez wyraźnych ciemniejszych plam. Po 10 – 14 dniach są już lotne, a pod koniec lata całkowicie samodzielne.
Fot: Medianauka.pl
Ich dieta jest bardzo zróżnicowana i zależna od pory roku i miejsca bytowania: jarzębina, owoce jałowca, żołędzie, nasiona i pączki drzew, owady, larwy, owoce runa leśnego oraz delikatne części roślin.
Na terenie lęgowym powinny mieć dostęp do wody oraz piaszczyste miejsca, w których mogą zażywać suchych kąpieli.
Polowanie
Indywidualne z wabikiem lub psem.
Broń gładkolufowa, śrut o średnicy 2,25 lub 2,5 mm (nr 7 i 6)
Okresy polowań:
- Od 1 wrzesień do 30 listopad