Muflon

Jest to żyjąca w Europie dzika owca.

Muflon jest zwierzęciem przypominającym owcę domową – krępy tułów, krótkie nogi, wyglądem wyróżniają go jednak dużo większe, zakręcone rogi – ślimy. Mogą one osiągać imponujące rozmiary, nawet do 80 – 90 cm. Nie są one też zrzucane tak jak ma to miejsce u jeleniowatych.

Długość ciała zwierzęcia dochodzi do około 120 – 130 cm, wysokość w kłębie do 75 cm. Masa ciała tryków

Sierść muflona zwana runem lub suknią latem jest rudawo-brunatna, natomiast zimą brunatno-brązowa przy czym u tryków widoczne jest siodło – żółto-białawe plamy na bokach. Ogólnie może mieć różne odcienie brązu, z tym, że na grzbiecie jest zdecydowanie ciemniejsza. Pysk podobnie jak spód ciała, wewnętrzna strona nóg oraz lustro są również koloru żółto-białawego. U owiec suknia jest nieco jaśniejsza – latem jasnobrązowa, zimą ciemnobrązowa.

Ślimy wyrastają tylko trykom, są skręcone w bok i do tyłu, doskonale na nich widać karby przyrostów rocznych. Co roku na przełomie listopada i grudnia przyrost rogów jest zatrzymywany i w tym czasie powstaje charakterystyczny roczny krąg (zgrubienie) – karb (pierścienie). Wiek tryka określa się właśnie po ilości karbów na ślimach. W 4 miesiącu życia pojawiają się guzowate wyrostki na łbach, które rosną do około dziewiątego roku życia muflona.

Muflon posiada gruczoły zapachowe przy odbycie, między racicami oraz przy wymionach u owiec.

Wzór zębowy muflona: 0 0 3 3 / 3 1 3 3.

Ojczyzną muflona są dwie śródziemnomorskie wyspy – Korsyka i Sardynia. Ok. roku 1732 po raz pierwszy sprowadzono muflona do Europy (w okolice Wiednia), natomiast do Polski po raz pierwszy introdukowano muflona w roku 1901 w okolice Dolnego Śląska i tam też żyje największa populacja zwierzęcia w Polsce.

Muflon jest zwierzęciem osiadłym, preferującym tereny polne i lasy górskie. Pierwotnie jego naturalnym biotopem były skaliste, górskie obszary z gęstym krzewiastym podszytem. Zimą muflony schodziły w doliny, latem natomiast udawały się w wyższe partie gór. Krępa i silna budowa ciała jest stosowana do poruszania się w trudnych skalistych warunkach, w czym pomagają też kopyta przystosowane do twardego podłoża. Zwierzę potrafi się jednak świetnie dostosować do warunków nizinnych.

Najbardziej preferowanym przez muflona pokarmem są soczyste, aromatyczne rośliny. W skład jego diety wchodzą: trawy (ok. 70%), liście drzew i krzewów (ok. 15%) oraz krzewinki (ok. 10%). Pozostałą część diety stanowią nasiona i owoce. Muflon nie jest wybredny jeśli chodzi o pożywienie, zimą zazwyczaj żywi się trawami, latem – są to głównie byliny.

Ruja u muflona przypada na miesiące – październik, listopad oraz grudzień – zależnie od regionu oraz wielkości kierdla – stada. Owca nosi płód przez ok 5-6 miesięcy. Na przełomie marca i kwietnia owca koci się i przychodzi na świat zazwyczaj jedno jagnię lub dwa jagnięta. Okres laktacji trwa do około 6 miesięcy. Jagnięta chodzą u boku matki przez ok. rok. Dojrzałość płciową uzyskują po 1,5 roku.

Muflon żyje w kierdlach, w których skład wchodzi ok. 4-6 osobników, jedynie stare osobniki poruszają sie pojedynczo. Stado tryków prowadzi najsilniejszy, dominujący baran, natomiast kierdle owiec z jagniętami prowadzone są przez najstarszą i najbardziej doświadczoną owcę przewodnicę.

W zimę muflony gromadzą się w większe stada ok. 13-19 sztuk. U muflonów w przeciwieństwie do jeleni nie tworzą się kierdle rujne. Tryk wyszukuje owcę, następnie przed zapędzeniem jej w ustronne miejsce i kopulacją ociera się o nią, oblizuje, a także dotyka nosem. Owca jest rujna przez ok 1,5 dnia. Wielokrotnie dochodzi do walk o owcę między baranami. Po krótkim rozbiegu tryki uderzają się rogami wydając w ten sposób trzask słyszalny ze stosunkowo dużych odległości. Pokonany samiec zazwyczaj ucieka z pola walki przegoniony przez zwycięzcę.

Do najlepiej rozwiniętych zmysłów muflona należą: wzrok, słuch, węch oraz smak. Jest zatem zwierzęciem czujnym i płochliwym. Muflon potrafi się obronić przed mniejszymi drapieżnikami jak np. lis tupiąc, przed większymi jak np. wilk ratuje się ucieczką. Zwierzęta te szybko biegają i doskonale skaczą pokonując przeszkody terenowe.

Tryki podobnie jak owce i jagnięta prowadzą raczej dzienny tryb życia, szczególnie tam gdzie mają spokój – przez cały dzień żerując, od czasu do czasu robiąc sobie krótkie przerwy.

Okresy polowań

• Tryki – od 1 października do końca lutego
• Owce i jagnięta – od 1 października do 15 stycznia

Na muflony poluje się indywidualnie i zbiorowo, przy użyciu broni gwintowanej i gładkolufowej.

• Broń gwintowana – amunicja półpłaszczowa o min. Energii 2.000 J w odległości 100 metrów od wylotu lufy. Dobrze sprawdzają się kalibry od 6,5 x 57 do 308 Win.
• Wykorzystanie broni gładkolufowej zakłada stosowanie myśliwskich pocisków kulowych typu breneka.

Zasady selekcji:

• Stabilna populacja 1:1,5 na korzyść owiec.
• Jeden dojrzały tryk w wieku ponad 3 lata będzie przypadał na max. 5 owiec zdolnych do rozrodu.
• Zagęszczenie 30-60 osobników na 1.000 ha powierzchni leśnej obwodu.
• Przyrost zrealizowany wynosi od 25 do 35% wiosennego stanu populacji.
• Pozyskanie zwierzyny w grupach płciowych powinno przedstawiać się następująco: 35 – 45 % tryki, do 35 – 40% owce i do 20% jagnięta.

W grupie tryków do celów selekcji wyróżnia się trzy klasy wieku. Wiek owiec i barana można ocenić na podstawie tzw. maski, czyli siwienia części twarzowej głowy. Im dany osobnik starszy, tym siwizna postępuje dalej.

W 2015 roku w Polsce populacja muflonów wynosiła 2.904 sztuki. W sezonie 2014/2015 pozyskanie wynosiło 285 sztuk.